ନବମ ଅଧ୍ୟାୟ – ରାଜବିଦ୍ୟା ରାଜଗୁହ୍ୟ ଯୋଗ
ଶ୍ରୀଭଗବାନ ଉଵାଚ
ଏହି ଗୁହ୍ୟତମ ତତ୍ତ୍ୱକୁ | କହିବି ଅର୍ଜୁନ ତୁମକୁ || କାରଣ ଜାଣିଅଛି ମୁହିଁ | ଅସୂୟା ତୁମଠାରେ ନାହିଁ || ଜ୍ଞାନ ବିଜ୍ଞାନ ତତ୍ତ୍ୱ ଏହି | ଶୁଣି ଅଶୁଭୁ ମୋକ୍ଷ ହୋଇ || ୧ ||
ରାଜବିଦ୍ୟା ଏ ରାଜଗୁହ୍ୟ | ପବିତ୍ର ଅତି ଗୋପନୀୟ || ଉତ୍ତମ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଧର୍ମମୟ | ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ସରଳ ଅଵ୍ୟୟ || ୨ ||
ଧର୍ମରେ ଅଶ୍ରଦ୍ଧା ପୁରୁଷ | ନକରି ମୋ ଠାରେ ନିବାସ || ମୃତ୍ୟୁ ଲୋକେ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ | କରନ୍ତି ପରନ୍ତପ ଜାଣ || ୩ ||
ଅବ୍ୟକ୍ତ ସ୍ୱରୂପେ ମୋହର | ବ୍ୟାପୃତ୍ତ ସମଗ୍ର ସଂସାର || ମୋ'ମଧ୍ୟେ ସର୍ଵ ଜୀଵବାସ | ତନ୍ମଧ୍ୟେ ନାହିଁ ମୋ ନିବାସ ||୪||
ଦିବ୍ୟ ମୋର ଯୋଗ ଐଶ୍ବର୍ୟ | ଜାଣି ହେବ ତୁମେ ଆଶ୍ଚର୍ୟ || ସଭିଁଙ୍କୁ ସୃଷ୍ଟି କରେ ମୁହିଁ | ପାଳନ କର୍ତ୍ତା ହୋଇଥାଇ || ଜୀଵଙ୍କ ଶରୀର ମଧ୍ୟରେ | କଦାପି ବାସ ମୁଁ ନ କରେ ||୫||
ଯେମନ୍ତ ଆକାଶରେ ସ୍ଥିତ | ସକଳ ଦିଗେ ପ୍ରବାହିତ || ସେହି ଶକ୍ତିଶଳୀ ପବନ | ଆକାଶେ ଶ୍ରୀତ ଥାଏ ଜାଣ || ସେହିପରି ମୋର ମଧ୍ୟରେ | ଆଶ୍ରିତ ସମସ୍ତେ ସଂସାରେ ||୬||
ଯେମନ୍ତ କଳ୍ପ ଶେଷ ହୁଏ | ମୋ' ପ୍ରକୃତି ଳୀଳା ଦେଖାଏ || ସକଳ ଭୁତ ଯାନ୍ତି ନାଶ | ମୋର ପ୍ରକୃତି ରେ ପ୍ରବେଶ || ପୁନଶ୍ଚ ସୃଷ୍ଟି ଆରମ୍ଭରେ | ଉତ୍ପନ୍ନ ସେମାନଙ୍କୁ କରେ || ୭ ||
ସମସ୍ତ ପ୍ରକୃତି ଅର୍ଜୁନ | ଅଟଇ ମୋହର ଅଧୀନ || ପ୍ରକୃତି ବଶେ ଜୀବ ଥାଇ | ବାରମ୍ବାର ସୃଷ୍ଟି ହୁଅଇ || ୮ ||
ସମସ୍ତ କର୍ମ ଠାରୁ ମୁହିଁ | ପୃଥକ ଅନାସକ୍ତ ଥାଇ || ତେଣୁ କର୍ମଫଳ ବନ୍ଧନ | ବାନ୍ଧି ନପାରେ ମୋତେ ଜାଣ ||୯||
ମୋର ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଥାଇ | ପ୍ରକୃତି ଉତ୍ପନ କରଇ || ଚର ଓ ଅଚର ସମସ୍ତ | ବିସ୍ତୃତ ସକଳ ଜଗତ || ସୃଷ୍ଟି ପାଳନ ଅଵସାନ | ଚକ୍ର ପରି ଏହି ଘୁର୍ଣ୍ଣନ ||୧୦||
ଶରୀରଧାରୀ ଭାବିଥାଇ | ହତାଦର ମୋତେ କରଇ || ଜାଣି ନ ପାରେ ମୁଢ଼ ନର | ମୁଁ ସର୍ଵଭୂତ ମହେଶ୍ଵର || ୧୧ ||
ରାକ୍ଷାସୀ ଆସୁରୀ ମୋହିନୀ | ଆଶ୍ରୟ ନିଏ ଯେଉଁ ପ୍ରାଣୀ || ଆଶା କର୍ମ ଜ୍ଞାନ ତାହାର | ବୃଥା ଅଟଇ ଧନୁର୍ଦ୍ଧର || ୧୨ ||
ସଚରାଚର ଯେତେ ପ୍ରାଣୀ | ଭୂତାଦି ଅବ୍ୟୟ ମୁଁ ଜାଣି || ଅନନ୍ୟ ଚିତ୍ତେ ମୋର ଧ୍ୟାନ | କରନ୍ତି ମୋହର ଭଜନ || ମୋ' ଦୈବୀ ପ୍ରକୃତି ଆଶ୍ରୟ | ମହାତ୍ମା ନିଏ ଧନଞ୍ଜୟ || ୧୩ ||
ସର୍ବଦା ମୋ ଗୁଣ କୀର୍ତ୍ତନ | ଯତ୍ନରେ ଦୃଢ଼ବ୍ରତୀ ଜନ || ସଦା ମୋ'ଠାରେ ରଖି ଚିତ୍ତ | ଭକ୍ତିର ସହ ପ୍ରଣିପାତ || ମୋ ସହ ନିତ୍ୟ ଯୁକ୍ତହୋଇ | ମୋ ଉପାସନା କରିଥାଇ || ୧୪ ||
ଏକତ୍ଵରେ ଵା ପୃଥକରେ | ଏମନ୍ତ ବହୁଳ ବିଧିରେ || ଜ୍ଞାନଯୋଗ ବ୍ରତୀ ସାଧକ | ମୋ'ସହ ଚିନ୍ତୁ ଥାଇ ଏକ || ଅନ୍ୟ କିଛି ଭକ୍ତ ସାଧକ | ନିଜକୁ ମୋ'ଠାରୁ ପୃଥକ || ଏମନ୍ତ ମନେ ଚିନ୍ତୁଥାଇ | ମୋ' ବିଶ୍ବରୂପକୁ ପୂଜଇ || ୧୫ ||
କ୍ରତୁ ଯଜ୍ଞ ମୁଁ ବନସ୍ପତି | ଶ୍ରାଦ୍ଧ ମନ୍ତ୍ର ଘୃତ ଆହୁତି || ହୋମାଗ୍ନି ହୋମକ୍ରିୟା ମୁହିଁ | ସବୁର ମୁଳ ମୁଁ ଅଟଇ || ୧୬ ||
ପିତା ମାତା ମୁଁ ଜଗତର | ଧାତା ପିତାମହ ପ୍ରାଣୀର || ବେଦର ଓଁକାର ଅଟଇ | ୠକ୍ ସାମ୍ ଯାଦୁବେଦ ମୁହିଁ || ୧୭ ||
ସକଳ ଜଗତର ଭର୍ତ୍ତା | ପାଳକ ମୁହିଁ ଅନ୍ନ ଦାତା || ସାକ୍ଷୀ ମୁଁ ନିବାସ ଆଶ୍ରୟ | ଵିନାଶକର୍ତ୍ତା ମୁଁ ଅବ୍ୟୟ || ଅନ୍ତିମ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଜୀଵଙ୍କର | ଅବିନାଶୀ ବୀଜ ଆଧାର || ୧୮ ||
ସୂର୍ଯ୍ୟ ରୂପରେ ମୁଁ ଅର୍ଜୁନ | ଉତ୍ତାପାଲୋକ ଦିଏ ଜାଣ || ଜଳ ନିଗ୍ରହ ମୁଁ କରଇ | ବର୍ଷାର କାରଣ ଅଟଇ || ଅମୃତ ମୃତ୍ୟୁ ମୁଁ ଅଟଇ | ସତ୍ ଅସତ୍ ମଧ୍ୟ ମୁଁ ହୁଅଇ || ୧୯ ||
ତିନି ବେଦରେ ବିଜ୍ଞଜନ | ଯେ'କରେ ସୋମ ରସପାନ || ଯଜ୍ଞାଦି ଅନୁଷ୍ଠାନ କରି | ନିଷ୍ପାପ ମୋ'ର ପୂଜାକରି || ସ୍ୱର୍ଗଲୋକ ପ୍ରାପ୍ତି ନିମନ୍ତେ | ପ୍ରାର୍ଥ୍ବନା କରିଥାନ୍ତି ମୋତେ || ଇନ୍ଦ୍ର ଲୋକ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଣ | ଭୋଗିଥାନ୍ତି ସୁଖ ଅର୍ଜୁନ || ୨୦ ||
ପୁଣ୍ୟ ଫଳର ଅନୁଯାୟୀ | ସ୍ୱର୍ଗରେ ସୁଖ ଭୋଗିଥାଇ || ଅର୍ଜିତ ପୁଣ୍ୟ ଅନ୍ତପରେ | ସେ ନର ମୃତ୍ୟୁଲୋକ ଫେରେ || ବେଦ ବର୍ଣ୍ଣିତ କର୍ମ କରି | ସକାମ ଧର୍ମକୁ ଆଚରି || ସ୍ଵର୍ଗକୁ ଗମନାଗମନ | ଚାଲି ରହିଥାଏ ଅର୍ଜୁନ || ୨୧ ||
ମୋ'ଠାରେ ଅନନ୍ୟ ଚିନ୍ତନ | ସର୍ବଦା କରେ ଯେଉଁ ଜନ || ମୋ'ଠାରେ ସଦା ମନ ଦେଇ | ମୋ'ର ଉପାସନା କରଇ || ଅପ୍ରାପ୍ତ ବସ୍ତୁ ତା'କୁ ପ୍ରାପ୍ତ | କରାଇ ଥାଏ ମୁହିଁ ପାର୍ଥ || ତା' ପ୍ରାପ୍ତ ବସ୍ତୁ ଯାହା ଥାଇ | ତା'ର ସୁରକ୍ଷା ମୁଁ କରଇ ||୨୨||
ଅନ୍ୟ ଦେବାଦେବି ପୂଜନ | ଶ୍ରଦ୍ଧାରେ କରେ ଯେଉଁ ଜନ || ପ୍ରକୃତରେ ମୋତେ ପୂଜଇ | ସେ ମାର୍ଗ ବିଧିଯୁକ୍ତ ନୋହି ||୨୩||
ସର୍ଵ ଯଜ୍ଞର ପ୍ରଭୁ ମୁହିଁ | ଭୋକ୍ତା ମଧ୍ୟ ମୁହିଁ ଅଟଇ || ତତ୍ତ୍ୱେ ମୋତେ କେ ନଜାଣନ୍ତି | ମୃତ୍ୟୁଲୋକକୁ ଫେରିଥାନ୍ତି ||୨୪||
ଦେବ ପୂଜକ ଦେବ ପାଏ | ପିତୃ ପୂଜକ ପିତୃ ଯାଏ || ଭୂତ ପ୍ରେତକୁ ଯେ ପୂଜନ୍ତି | ଭୂତ ପ୍ରେତ ଯୋନି ପାଆନ୍ତି || ମୋ' ପୂଜକ କିନ୍ତୁ ଅର୍ଜୁନ | ନିଶ୍ଚୟ ମୋତେ ପ୍ରାପ୍ତ ଜାଣ || ୨୫ ||
ପତ୍ର ପୁଷ୍ପରେ କେ ପୂଜଇ | ଫଳ ବା ଜଳ ଦେଇଥାଇ || ଭକ୍ତି ନିମଗ୍ନ ଚିତ୍ତ ହୋଇ | ଯେ' ଭକ୍ତ ମୋତେ ଯାହା ଦେଇ || ତା'ର ଉପହାର ଗ୍ରହଣ | କରିଥାଏ ମୁହିଁ ଅର୍ଜୁନ || ୨୬ ||
ପ୍ରତି କର୍ମ ତୁମ ଅର୍ଜୁନ | ଯାହା କର ତୁମେ ଭକ୍ଷଣ || ତୁମର ସର୍ଵ ଯଜ୍ଞ ଦାନ | କର ମୋତେ ତୁମେ ଅର୍ପଣ || ୨୭ ||
କର୍ମ କର୍ମଫଳ ଅର୍ପଣ | ଯଦି କର ତୁମେ ଅର୍ଜୁନ || ଶୁଭ ଓ ଅଶୁଭ ଫଳରୁ | ସମସ୍ତ କର୍ମ ବନ୍ଧନରୁ || ମୁକ୍ତ ହେବ ତୁମେ ନିଶ୍ଚୟ | ମୋତେ ହିଁ ପ୍ରାପ୍ତ ଧନଞ୍ଜୟ || ୨୮ ||
ସକଳ ଜୀଵଙ୍କୁ ଅର୍ଜୁନ | ସମଭାବେ କରେ ଦର୍ଶନ || ନା କେହି ପ୍ରିୟ ନାହିଁ ଘୁର୍ଣ୍ୟ | ସମସ୍ତେ ମୋ ପାଈଁ ସମାନ || ଯେ ଭକ୍ତ ମୋତେ ଆରାଧଇ | ତାଙ୍କପାଶେ ମୁଁ ନିବାସଇ || ମୋ' ପାଶରେ ତାଙ୍କ ନିବାଶ | ଲଭି ଥାନ୍ତି ଦିବ୍ୟ ସନ୍ତୋଷ ||୨୯||
ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୂରାଚାରୀ ଜନ | ଅନନ୍ୟ ଚିତ୍ତରେ ଅର୍ଜୁନ || ଯଦି କରଇ ମୋ ଭଜନ | ହୁଅଇ ଧର୍ମ ପରାୟଣ || ସାଧୁ ରୂପେ ପରିବର୍ତ୍ତନ | ନିରାଟ ସତ୍ୟ ଏ ଵଚନ || ୩୦ ||
ଅଵିଳମ୍ବେ ଧର୍ମାତ୍ମା ହୋଇ | ଶାଶ୍ୱତ ସୁଖକୁ ଲଭଇ || ନିଷ୍ଠାରେ ମୋତେ ଯେ ପୂଜଇ | ବିନାଶ ତା'ର ନ ହୁଅଇ || ୩୧ ||
ପାପ ଯୋନିରୁ ଜାତ ଜୀଵ | ନାରୀ ବୈଶ୍ୟ ଶୁଦ୍ର ମାନବ || ଯଦି ହୁଏ ମୋ'ର ଆଶ୍ରିତ | ପରମ ଗତି ତାକୁ ପ୍ରାପ୍ତ || ୩୨ ||
ଭକ୍ତ ରାଜର୍ଷି ଓ ବ୍ରାହ୍ମଣ | ପୁଣ୍ୟାତ୍ମା ତଥା ଜ୍ଞାନୀ ଜନ || ସେମାନଙ୍କ କଥା ଅର୍ଜୁନ | ନ କହିବା ହିଁ ଭଲ ଜାଣ || ଅନିତ୍ୟ ଲୋକେ ତୁମ ଜନ୍ମ | ଭଜନ କର ମୋ'ର ନାମ || ୩୩ ||
ମୋ'ଠାରେ ତୁମେ ଦେଇ ମନ | ମୋ'ର ଭକ୍ତ ହୁଅ ଅର୍ଜୁନ || ସଦା ମୋହର ପୂଜା କର | ହସ୍ତ ଯୋଡ଼ିଣ ନମସ୍କାର || ମୋ'ଠାରେ ଆତ୍ମା ଯୁକ୍ତ କର | ମୁଁ ତୁମ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଜୀଵନର || ଏମନ୍ତ କରିଣ ଅର୍ଜୁନ | ନିଶ୍ଚୟ ମୋତେ ପ୍ରାପ୍ତ ଜାଣ || ୩୪ ||
ଅମୂଲ୍ୟ ଧାର ଜ୍ଞାନବାଣୀ | କୃପେ କହନ୍ତି ଚକ୍ରପାଣି || ମୁଁ ଅଟଇ ମୁଢ ମାନବ | କିଛି ନ ବୁଝଇ ମାଧବ || ତୁମ କୃପାରୁ ଚକ୍ରଧର | ଲେଖନୀ ଚାଲୁଛି ମୋହର || କବି ଯୋଗ୍ୟତା ମୋର ନାହିଁ | ତୁମ ଆଦେଶେ ଲେଖେ ମୁହିଁ || ପଢ଼ିଣ ଏହା ଭକ୍ତ ଜନ | କ୍ଷମା କରିବ ତ୍ରୁଟିମାନ || ଏମନ୍ତ କହେ କୃଷ୍ଣଦାସ | ଶ୍ରୀଚରଣରେ ରଖି ଆଶ || ନବମ ଖଣ୍ଡ କୃଷ୍ଣଗୀତ | କରଇ ଏଠାରେ ସମାପ୍ତ || ୩୫ ||
ଓଁ ତତ୍ସଦିତି ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗବଦ୍ଗୀତାସୂପନିଷତ୍ସୁ ଵ୍ରହ୍ମବିଦ୍ୟାୟାଂ ଯୋଗ ଶାସ୍ତ୍ରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣାର୍ଜୁନ ସମ୍ବାଦେ ରାଜବିଦ୍ୟା ରାଜଗୁହ୍ୟ ୟୋଗୋ ନାମ ନବମ ଅଧ୍ୟାୟଃ || ୯ ||