La jena estas pli longa skribaĵo pri la aferoj pri kiuj mi parolis antauxe. Bv. pardoni la ripetado.
Mi tokiponumis iomete lastatempe. Mi malkovris iom da tokiponistoj ĉe Mastadon, kaj ĝuis interparoladon kun ili. Pro ili, mi lernis ke interreta tokipono ne estas ĉiam teda kaj koleriga, kiel mi pli frue kredis.
La problemo estas, ke la “tokipona komunumo” estas ofte netolerebla. Ĝi naskiĝis dum la fruaj 2000-oj, kiam la kreinto, “jan Sonja”, lasis mallongan priskribon pri la lingvo en retpaĝo. Ĝi incitis mirindan intereson inter interretuloj; kaj multaj ĉircaŭbrakis ĝin. Sed la kreinto ne ofte ĉeestis; ŝi ne multe retumis. La komunumo estis lasita al si mem; kaj ili malsupreniris al siajn proprajn interpretojn pri la lingvo; ili decidis, fakte, ke la lingvo apartenis al si mem. Tio ne estis problemo, escepte por kiam la kreinto reaperis fojfoje kaj ne agis tute kiel ili volis. Ili estis ofte malkontentaj kaj grumblis kontraŭ ŝi. Iam ŝi komencis diri, ke ŝi ekverkis libron, la “oficialan tokiponan libron,” kiu esprimus ĉion pri ĝi, kion oni volis.
Kompreneble kiam la libro aperis, ĝi ne estis sufiĉa por la grumblantoj, ĉar la libro ne estis destinita por ili, sed por iu ajn kiu volis lerni la lingvon. Ĝi ne klarigis ĉion; ĝi ne eĉ respektis la lingvon kiel ĝi estis uzata de la komunumo; ĝi nur spegulis la lingvon kiel la kreinto mem uzis ĝin. La grumblado kreskis. La komunumo iĝis indigna. La krenito ne zorgis pri tio; ŝi iom ŝatis la komunumon sed ne sentis sin ŝuldanta al ili.
Kaj, grave, ŝi ne sentis ilin ŝuldantaj al ŝi. Laŭ ŝia volo, la komunumo povis agi kiel ĝi volis. Ili rajtis uzi la lingvon laŭ iliaj propraj deziroj. Ĉiu, fakte, rajtis uzi la lingvon kiel li/ŝi mem volis. jan Sonja faris la lingvon por si mem. Ŝi ne tro zorgis kiel aliaj uzis ĝin.
La komunumo ne volis tion. Ili volis oficialan tokiponon, konforme al iliaj deziroj (malgraŭ ke ne ĉiuj el ili havis la samaj deziroj), pri kiu ili povus esti ekspertizuloj. Ĝenis al ili, ke “oficiala” libro ekzistis ke ĝi ne taŭgis al liliaj preferoj. Precipe, ĉar la libro montriĝis en gazetoj kaj aliaj novaĵoj kaj ekhavis famon, do ĝi estis pli respektita kaj sekvita ol iliaj lecionoj kaj skribaĵoj. Multaj gumble kutimiĝis al la nova situacio; kelkaj rezistis kolere.
Do, se oni aŭdas pri la libro kaj estis ravita pri la lingvo, kaj serĉas parolantojn interrete, oni ofte trovas kverelajn indignulojn anstataŭ la simplaj gajaj homoj kiujn oni atendis. Ili esprimas sian indigon per pedanta kritiko pri la lingvo de komencantoj — kritiko ne ĉiam konforme al la oficiala libro, sed baze de la “komunuma” tokipono kiu estis definita de la skribaĵoj de la komunumo kiam la opiniaj de la kreintoj ne ĉiam haveblis.
Do kiam oni volas paroli tokipone, oni ne povas, ĉar interretuloj preferas kritiki aŭ kvereli baze de siaj propraj opinioj pri la lingvo.
Pro tio, mi forlasis la lingvon kaj lernis Esperanton. (Dankon, tokiponistoj, por peli min al bela Esperanto!). Sed lastatempe, mi trovis kelkajn ulojn ĉe Mastadona retejo, afable parolantajn la lingvo sen multaj kvereloj aŭ kritikoj — kaj mi miris! Tio estas feliĉiga kaj amuza afero! Mi kunparolis kun ili kaj estis feliĉa.
Fine mi parolis iom da Tokipono tvitere, kaj trovis similajn bonkorulojn kiuj ŝatis miajn afiŝojn kaj parolis al mi agrable. Mirinda afero! La tokiponistoj, kiujn mi atendis, ekzistis!!
Sed ne eblas resti tiel. Eventuale kverelulo aperis kaj kritikis simplan, tute ĝustan frazon — ne komencan eraron, sed tute ĝustan frazon — pro ke ĝi ne taŭgis al liaj strangaj ideoj pri tokiponaj verboj. (Mi ne tedos vin per la detaloj.)
Mi kontraŭstaris al li kaj defendis la frazon; li daŭris sian sensencaĵon. Feliĉe mi regis la lingvon sufiĉe ke mi sciis, absolute kaj certe, ke mi pravis; se mi estis komencanto, mi estus trompita de lia memfido. (Li estas iom gravulo en la “komunumo,” skribinte lecionojn kaj programojn pri ĝi. Spite al tio, li malpravis tute.)
Tio rememorigis min pri la kialoj, pro kiuj mi forlasis la lingvon kaj lernis Esperanton.
(Parenteze: mi volis eviti la ege malŝatatan situacion, de senĉesa angla parolo pri tokipona gramatiko, do mi faris regulon por mi mem: ne diskutu tokoponon per la angla; nur per Esperanto. Malfeliĉe, mia Esperanto estis sufiĉe komprenebla por li kompreni, eble per tradukilo, kaj daŭrigi la diskuton.)
Feliĉe, aliaj tokiponistoj baldaŭ aperis kaj subtenis min en mia kontraŭstaro. Ili diris ke la kontraŭulo estis malprava kaj fakte freneza. Mi mem blokis lin. Denove, mi povis ĝui la uzadon de la lingvon.
Estas multaj bonkoraj kaj agrablaj tokiponistoj. Mi ĝuis paroli la lingvon (la lingvon de la oficiala libro) kun ili. Estas plezure kaj amuze. Sed ĉiam, kaurantaj malantaŭ la kulisoj, estas pedantoj kaj kverelemuloj, indignantoj kaj grumbluloj, atendante okazon por superule kritiki aliajn laŭ siaj propraj opinioj. Tia estas la “komunumo.” Pri tio, mi nur fajfas.