Những hành tinh nhỏ
Ngày nhỏ học tiểu học trường làng, có lần chúng tôi cãi nhau đạn làm từ gì. Thằng nói từ miểng, thằng cãi: Ủa đm từ miểng sao mài ra tròn vo được như vậy? Chí chóe cả buổi rốt cuộc chẳng đứa nào biết đạn làm từ gì, mặc dù đứa nào cũng chơi và mê đạn hơn cả điểm 10.
Lẽ dễ hiểu. Thời thiếu thốn, nhiều đứa đi học nhà không cho tiền ăn hàng, mua đồ chơi, những viên đạn trên tay như thứ châu báu tuổi nhỏ. Đấu nhau ăn thua, mua lại từ nhau, nhịn ăn hàng, lượm ve chai, giải bài dùm… để có đạn chơi. Mà muốn có đạn chơi, không phải có tiền mua là có liền. Những tiệm bán đạn ở cách xa tuốt ngoài chợ vài cây số. Thường thì đó là mấy tiệm đồ chơi hoặc mấy tiệm tạp hóa trước cổng trường. Bà chủ tiệm đồ chơi trước trường tiểu học Phường 5 hỏi tôi mua bao nhiêu, hai ngàn phải hôn, mười viên nha... Bà cẩn thận xoay nắp hũ đựng đạn ra, bỏ vào đôi tay đang xòe ra của tôi những viên châu báu lóng lánh.
Muốn có nhiều châu báu mà không cần mua thì phải thi đấu. Tôi và tụi bạn thường kẻ vạch thi đấu trên sân đất. Thằng nào gieo sát dưới vạch kẻ nhất được ưu tiên bắn trước. Thằng nào gieo huốt vạch kẻ bị “ke”, phải chịu bắn sau. Bắn đạn cũng tựa tựa như thụt bida: viên đạn của mình bắn trúng viên đạn đối thủ, mình có quyền lấy viên đạn đó. Nhiều thằng tài năng bắn được kiểu “giựt về”; nghĩa là nếu bắn trúng, viên đạn sẽ xoáy xoáy lui về chứ không văng ra hướng khác. Thằng sở hữu đạn nhiều nhất mà tôi từng thấy, nó chứa đầy đạn trong can dầu ăn năm lít.
Đã có lúc tôi nghĩ mỗi viên đạn là một hành tinh thu nhỏ, vì nó đẹp quá, đủ màu sắc giống hệt như hình minh họa các hành tinh trong sách giáo khoa. Những viên đạn trong suốt thì gọi đạn keo. Những viên đạn có bề mặt lồi lõm thì gọi đạn mè. Những viên đạn chỉ đặc một màu thì gọi đạn sữa. Những viên đạn sữa thường nặng hơn, to hơn và trị giá bằng 2 viên đạn thường.
Không biết với giá 1000đ mười viên hồi ấy, bây giờ người ta có còn sản xuất đạn cho trẻ con chơi hay không. Duy có tôi đây hôm nay nhớ lại, lại thấy mấy thằng nhỏ ngồi tụm đầu ngoài nắng, bàn tay dơ mèm bụi đất, trong túi (hoặc mấy chai nước suối) lấp lánh những hành tinh nhỏ.
(Hình minh họa là hình tìm trên mạng, bởi vì tôi đã không còn giữ viên đạn nào nữa)