Trung Thu đốt lửa
Thời tôi còn nhỏ, Trung Thu là một cái dịp mà tôi khoái kinh khủng. Bởi hôm đó là ngày lũ trẻ nhà quê từ đầu trên tới cuối xóm được phép đốt lửa trong nhà. Đã vậy còn có bánh in, bánh pía ăn đã cái miệng.
Không khí “lễ hội” bắt đầu vào trước rằm tháng tám khoảng chục ngày – khi các lớp trong trường được giao nhiệm vụ làm lồng đèn khổng lồ để thi đua lấy thành tích ở Đoàn phường. Tôi lại nhà thằng Kiệt coi cha nó và nó làm lồng đèn ngôi sao khổng lồ cho lớp. Đầu tiên là đi chặt tre. Những cây tre ngâm dưới đìa mấy ngày trước rồi mới đem lên chẻ ra từng thanh dài nhỏ. Các thanh tre đã chẻ ra được ghép lại thành 2 ngôi sao năm cánh, sau đó tiếp tục buộc đầu 2 ngôi sao năm cánh với nhau bằng dây chì. Giấy kiếng màu thì mua ngoài chợ, 3 màu: đỏ, cam, xanh tre. Thằng nào nhà giàu mới dán mỗi cánh sao một màu, còn lại hầu hết nguyên ngôi sao toàn màu đỏ. Đo trước rồi cắt giấy kiếng thành từng miếng theo kích thước, sau đó phết keo dán lên khung ngôi sao. Trong lúc chờ keo khô, chẻ tiếp 5 cây chèn nhỏ; chọn một cây xuyên ruột gà (lò xo) vào để làm giá đỡ đèn cầy. Năm cây đó chỏi vào các góc ngôi sao để lồng đèn phồng lên. Vậy là có một cái lồng đèn ngôi sao khổng lồ để đốt nhà, à đốt trong nhà.
Trong xóm có thằng Ngỗng con bà Bé Hai sở hữu những cái lồng đèn mà nhiều đứa khác thèm muốn. Phía sau nhà nó trúc um tùm nên nó thừa vật liệu để tự chế lồng đèn khổng lồ. Dịp Trung Thu, nhà trước nó chưng nào là lồng đèn tàu thủy khổng lồ, lồng đèn bướm khổng lồ, lồng đèn Tề Thiên khổng lồ. Nó còn có lồng đèn thiếc tạo từ vỏ lon bia cắt miếng ra rồi ép xuống tròn tròn nhìn giống củ sắn.
Rồi ngày đó cũng tới. Sáng thứ Hai chào cờ, những đứa nhà khó khăn được cho lồng đèn ngôi sao và đèn cầy. Những đứa ngồi ở dưới hỏi thăm nhau “Ê mày có lồng đèn chưa”, “Tao tự làm”, “Tao chờ anh tao nhận về chia cho tao”, “Trưa nay về làm”… Tùy vào tấm lòng của mạnh thường quân, có năm tôi có lồng đèn, có năm không. Năm nào không, nhà có cái gì là tôi làm lồng đèn từ cái đó: lon sữa bột, lon sữa bò, lon thuốc tôm, can dầu ăn 5 lít cắt đôi,… chơi hết. Nói làm cho oai chớ chỉ lấy đinh đục lỗ xỏ dây chì qua.
Trời chập tối. Các dĩa bánh in, bánh pía đã được sắp sẵn ra chưng trên bàn Thông Thiên ngoài trời lẫn các bàn thờ khác trong nhà, đi kèm theo với mấy chung trà nhỏ xinh. Giúp người lớn sắp dĩa lên bàn thờ và thắp nhang xong, trò chơi ánh sáng bắt đầu. Tôi đốt đèn cầy trước, xong cúi xuống nhiễu giọt đèn cầy lên cây chèn, rồi nhanh tay ịn đèn cầy vào. Ngọn lửa bùng lên, táp cháy một miếng giấy kiếng. Tôi hớt hãi thổi lửa tắt rồi làm lại. Sau một phút nín thở, cuối cùng thì mấy lồng đèn ngôi sao cũng được thắp lên. Đèn cầy gãy hoặc dư thì đem xếp trái tim trên sàn nhà lung linh như ăn sinh nhật. Lồng đèn xài pin lúc đó là một thứ đồ chơi mắc mỏ, dù phát ra âm thanh nhưng chơi không vui. Ánh sáng đèn LED cũng chói mắt, thua xa ánh sáng lung linh từ đèn cầy. Chơi lồng đèn vui ở chỗ nín thở đốt đèn cầy, sau đó giữ cho đèn cầy không bị tắt hoặc táp cháy lồng đèn.
Nếu mai này Trung Thu, tụi nhỏ không còn được thắp lửa, liệu còn gì vui nữa chớ?!