Rebellie ‘Nou nee meneer, in Rusland en Iran, dáár kan je spreken van een politiestaat’, zegt Paul tegen een man met weinig tanden die naast hem is komen staan. Ik sta aan de andere kant naast Paul te kijken naar de A12 waar een demonstratie aan de gang is. Extinction Rebellion¹ bezet er om de zoveel tijd de snelweg. Of eigenlijk doet de politie dat, juist omdat het niet mag. Elke keer zijn er meer mensen. Naast me zegt iemand aan de telefoon: ‘Met Peter’. Het is een wout, een wijkagent denk ik. Hij heeft een kort gesprek en sluit af met ‘♪ doei doei’. Vorige keren werd het grimmig hier. Politiemannen met scheenbeschermers, schilden en gladde koppen gingen hier en daar vreedzame demonstranten te lijf. Perfect om vertrouwen te verliezen.
Vandaag lijkt het een festival. Er is een optreden van Flamenco Rebellion, een van de vele groepen binnen Extinction Rebellion. Het Polizei waterkanon benevelt de dansende massa. Het is een vrolijke boel. Volledig geregisseerd. Dat de vooral witte rebellen een slecht ritmegevoel hebben, doet er niet toe. Er worden wetenschappelijke feiten langdradig en onverstaanbaar voorgelezen. Vaak wordt het woord ‘Extinction’ omgeroepen waar steeds massaal gehoorzaam op wordt gereageerd met het woord ‘Rebellion’. Als mensen met hun hand een soort Hitlergroet maken in de vorm van een snavel, houdt iedereen z’n mond. Sommigen hebben een tekstje op een stukje karton geschreven, zoals Ben Woest.
Meestal wil ik niets te maken hebben met mensen die hetzelfde hoedje opzetten. Dat heb ik hier ook, maar ik sta achter hun doel. De aanleiding van Extinction Rebellion is de nalatigheid van bedrijven en politiek voor de klimaatcrisis. De demonstraties hier gaan vooral over de miljarden aan fossiele steun van de overheid. Dat moet stoppen. Dat is concreet.
Het idee is om met burgerlijke ongehoorzaamheid aandacht te trekken. Er wordt actief actiegevoerd door de snelweg te blokkeren, sommigen lijmen zich vast. De meeste mensen zijn hier om de activisten te steunen. Ik sta ernaast, maar hoor erbij. Zo voelt het niet, maar ik denk van wel.
Hoe ik de mensenmassa zie is, net als vergelijkingen met boerenprotesten, de focus op het (niet) vernielen van kunst of persoonlijk geconsumeerde vlieguren of sojabrokken, allemaal afleiding. Er is sprake van een planetaire noodtoestand. Dat is wetenschap, geen mening. ‘Een beter milieu begint bij jezelf’ is bedacht door bedrijven als BP.
Na een paar uur vinden de rituele arrestaties plaats, die horen bij de burgerlijke ongehoorzaamheid. Deze keer meer dan 1500 demonstranten, vrijwel zonder consequenties omdat ze vreedzaam waren. In een krant staat dat hierom veel frustratie onder politiemensen was. Een politiewoordvoerder zegt dat de politie ‘net zo goed niet kan opdraven’. Dat zou ambtelijke ongehoorzaamheid zijn. Een hulpofficier van justitie zei tegen een demonstrant: ‘Ik moet u aanhouden, maar daarvoor wil ik wel even zeggen dat u het juiste doet’. Extinction Rebellion wordt ‘salonfähig’ genoemd.
Ook zijn er mensen veroordeeld tot taakstraffen vanwege oproepen tot deelname aan de demonstratie. Het wordt opruiing genoemd waarbij ze, ik dacht aan de film Don’t look up, ‘welbewust de keuze hebben gemaakt om de doelen die zij nastreven zwaarder te laten wegen dan de rechten en belangen van anderen.’
Kom je ook? Deze zaterdag 9 september, A12, bij het Malieveld. Neem je zwemspullen mee en laat je bowlingbal thuis. Je wordt niet thuisgebracht.
¹ Extinction Rebellion → https://extinctionrebellion.nl/ ² De klimaatcrisis, ‘We stevenen af op de zesde massa uitsterving.’ → https://extinctionrebellion.nl/noodsituatie/ → https://extinctionrebellion.nl/de-noodtoestand/ ³ Fossiele steun van de overheid, ‘Grote vervuilers krijgen 37,5 miljard’ → https://milieudefensie.nl/actueel/onderzoek-grote-vervuilers-krijgen-37-5-miljard-aan-fossiele-subsidies → https://fd.nl/economie/1487753/fossiele-steun-aan-bedrijfsleven-kost-de-staat-jaarlijks-37-5-mrd → https://youtu.be/0uqAEp7qYaA?si=-XeVfPyLQtd7vVxA (nos op 3) ⁴ Burgerlijke ongehoorzaamheid, ‘een zeer effectieve manier om snelle veranderingen tot stand te brengen.’ → https://extinctionrebellion.nl/over-ons/ ⁵ Kritiek op kritiek op klimaatactivisten, een video van De Snijtafel → https://youtu.be/vnJzKHy7jl8?si=yHiB9mbaRZrvQ8fO ⁶ Videofragment van een rechtszaak met gemakzuchtige logica van de officieren van justitie → https://youtu.be/JZEPq7S9T9E?si=Zz9YUqsP1xQeA8rX ⁷ ‘Een beter milieu begint bij Shell’ → https://milieudefensie.nl/actueel/de-slechtste-slogan-ooit-een-beter-milieu-begint-bij-jezelf ⁸ ‘Misleiding van de co2-voetafdruk’ → https://verbiedfossielereclame.nl/de-misleiding-van-de-co2-voetafdruk/ ⁹ Over de film Don’t look up, ‘voor klimaatwetenschappers weerspiegelt de film de realiteit: Vaak wordt er pas geluisterd als het te laat is.’ → https://eenvandaag.avrotros.nl/embed/530644/ ¹⁰ Demonstratie zaterdag 9 september 2023, A12 → https://a12blokkade.nl/